Trong bất kỳ ngôn ngữ nào, “cô đơn” là một cảm xúc phổ biến, mang tính nhân văn sâu sắc. Nó không chỉ thể hiện sự thiếu vắng người bên cạnh, mà còn mô tả một trạng thái tinh thần khi con người cảm thấy lạc lõng, không được thấu hiểu hay kết nối với thế giới xung quanh. Trong tiếng Nhật, “cô đơn” được thể hiện chủ yếu bằng từ 「孤独」, đọc là kodoku.
「孤独」 là danh từ được cấu tạo bởi hai chữ Hán. Chữ 「孤」 có nghĩa là “một mình” hoặc “cô lập”, còn 「独」 nghĩa là “đơn độc”, “riêng lẻ”. Khi kết hợp lại, 「孤独」 mô tả một trạng thái cô độc cả về thể chất lẫn tinh thần. Đây là một từ mang sắc thái khá sâu lắng và thường được dùng trong văn học, triết học, hoặc khi nói về nỗi buồn, sự trống rỗng của con người hiện đại.
Ngoài 「孤独」, tiếng Nhật còn có một từ khác mang ý nghĩa gần giống là 「寂しい」, đọc là sabishii. Đây là một tính từ, có nghĩa là “buồn”, “lẻ loi”, “cô đơn”. Trong đời sống hàng ngày, người Nhật thường sử dụng sabishii khi muốn diễn tả cảm giác buồn vì thiếu vắng ai đó. Ví dụ như khi một người bạn chuyển đi xa, bạn có thể nói: 「君がいなくて寂しい」, nghĩa là “Không có cậu ở đây, tớ cảm thấy cô đơn.”
Cô đơn trong văn hóa Nhật Bản là một chủ đề khá đặc biệt. Nhật Bản là quốc gia có tỷ lệ người sống một mình khá cao, đặc biệt ở các thành phố lớn. Điều này khiến trạng thái “cô đơn” trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống hiện đại của người Nhật. Tuy nhiên, người Nhật có xu hướng ít thể hiện cảm xúc ra bên ngoài. Họ giữ kín nỗi cô đơn của mình và thường không dễ dàng chia sẻ với người khác. Vì vậy, từ 「孤独」 không chỉ là cảm giác tạm thời, mà đôi khi còn phản ánh lối sống khép kín và những mối quan hệ xã hội lỏng lẻo.
Một điểm thú vị là có những người Nhật tự gọi mình là 「孤独のグルメ」, nghĩa là “người thưởng thức sự cô đơn”, mượn từ một bộ manga và phim truyền hình nổi tiếng. Họ tận hưởng những khoảnh khắc một mình đi ăn, một mình đi chơi hay đơn giản là một mình suy ngẫm. Điều này cho thấy “cô đơn” trong văn hóa Nhật không hoàn toàn tiêu cực. Đôi khi, đó là sự tĩnh lặng cần thiết để tìm lại chính mình giữa cuộc sống bận rộn.