Obangsaek gồm 5 màu xanh, đỏ, vàng, trắng và đen. Những màu sắc được bắt nguồn từ triết lý ngũ hành. Những màu sắc đặc trưng mà chúng ta thường thấy trong trang phục cũng như ẩm thực của Hàn Quốc.

Obangsaek là gì?

Obangsaek – Ngũ phương sắc (오방색) là các sắc màu bắt nguồn từ triết lý âm dương ngũ hành (음양오행설) và tượng trưng cho ngũ hành (오행). Âm dương ngũ hành được xem là nguyên lý hình thành vạn vật và trật tự vũ trụ. Nguyên lý này có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực trong văn hóa lẫn đời sống của người Hàn Quốc.

Trong nghệ thuật truyền thống Hàn Quốc và các mẫu dệt truyền thống, màu sắc của Obangsaek đại diện cho năm hướng chính:

Xanh lam: Đông

Đỏ: Nam

Vàng: Trung tâm

Trắng: Tây

Đen: Bắc

Những màu này cũng gắn liền với ngũ hành của văn hóa truyền thống Hàn Quốc trong đó các màu sắc tượng trưng cho:

Xanh lam: Mộc

Đỏ: Hoả

Vàng: Thổ

Trắng: Kim

Đen: Thuỷ

Sự pha trộn của 5 màu này sẽ ra các màu khác gọi là Obangsaek (오방색).

Ý nghĩa của năm màu Obangsaek

Màu đỏ (빨간색)

Trong quan niệm của người Hàn, màu đỏ đại diện cho quyền lực, trừ tà, mưu cầu hạnh phúc. Từ lâu, người ta luôn tin màu đỏ có sức mạnh xua đuổi tà ma hoặc những điều xui xẻo.

Người xưa tự bảo vệ mình khỏi năng lượng xấu bằng cách viết bùa hộ mệnh bằng mực đỏ, nhuộm móng tay bằng lá balsam, hoặc ăn đậu đỏ vào ngày Đông chí. Vì ngày Đông chí có đêm dài nhất trong năm nên họ tin rằng ăn cháo đậu đỏ vào ngày này có thể xua đuổi ma quỷ.

Trong văn hóa Hàn Quốc cũng có một điều cấm kỵ liên quan đến màu đỏ. Đó là không dùng mực màu đỏ để viết tên. Người Hàn quan niệm rằng khi tên được viết bằng màu đỏ thì người được viết tên sẽ gặp chuyện không may thậm chí là ảnh hưởng đến sinh mệnh.

Màu đen (검은색)

Màu đen là màu của độ sâu nơi nước thấm qua. Khi nước thấm xuống đất và đi sâu vào lòng đất, không có ánh sáng mặt trời thì chuyển sang màu đen. Vì vậy màu đen là màu của nước. Màu đen còn tượng trưng cho mùa đông. Điều này có nghĩa là màu đen tượng trưng cho sự tái sinh và là giai đoạn chuẩn bị cho mùa xuân. Đồng thời, màu đen còn có nghĩa là sự trôi chảy và thay đổi của vạn vật.

Màu đen ở mũ và trang phục chính thức của Vương triều Joseon lại đại diện cho ‘sự trang trọng' và ‘nhân phẩm’.

Còn trong thời hiện đại, màu đen lại được ưa chuộng vì nó hiện sự 'độc quyền' và 'sang trọng', khác với ý nghĩa ảm đạm và buồn tẻ của quá khứ.

Màu xanh lam (파란색) 

Màu xanh lam là màu của núi, là nơi cây cối tụ họp. Trong Obangsaek, màu xanh lam tượng trưng cho tuổi trẻ và tinh thần dám nghĩ dám làm của những người trẻ. Màu xanh lam cũng đại diện cho sự sáng tạo, sự bất tử, sự sống, tái sinh và hy vọng. Đây là màu được yêu thích nhất trong dân gian kể từ triều đại Joseon.

Trong thời hiện đại, màu xanh lam được dùng để thể hiện sự hòa bình, tin tưởng, khao khát, dũng cảm và chân lý.

Màu vàng (노란색)

Màu vàng, tượng trưng cho sự thánh thiện, sự giàu có, quyền uy, khả năng sinh sản. Màu vàng là màu chính được sử dụng bởi Hoàng đế, Vua gắn liền với sự cao quý, phẩm giá và sự thánh thiện. Nó là màu trung tâm của Obangsaek, biểu thị cho đất đai và sự màu mỡ.

Trong thời hiện đại, ở Hàn, màu vàng thường được sử dụng cho trẻ em vì hình ảnh tươi sáng mà nó mang lại. Tuy nhiên nó cũng là màu cảnh báo ám chỉ nguy hiểm, thường được dùng trên các biển báo.

Màu trắng (흰색)

Trong Obangsaek, trắng tượng trưng cho sự thanh khiết, ngây thơ, chính trực, ôn hoà. Màu trắng từ lâu đã biểu thị cho sự trong sạch, trạng thái tâm trí không tham lam, không bị vấy bẩn.

Khái niệm không màu sắc đã gắn liền với người dân Hàn Quốc từ thời cổ đại cho đến tận thời hiện đại. Sứ trắng toát lên vẻ đẹp của sự thuần khiết, đại diện cho sự chính trực và liêm khiết của các học giả trong triều đại Joseon.

Obangsaek được người Hàn lưu giữ và phát triển, có thể thấy hầu hết trong trang phục, ẩm thực cũng như kiến trúc của người Hàn đều xuất hiện 5 màu sắc truyền thống này. Cùng với sự phát triển ngày càng hiện đại nhưng người Hàn Quốc luôn biết cách giữ gìn và bảo tồn những văn hóa truyền thống  của dân tộc.

Bài viết Obangsaek – 5 màu sắc truyền thống của Hàn Quốc được viết bởi giáo viên trung tâm Hàn ngữ SGV.